پریسا ارزانی، با عنوان این مطلب که ویروس کرونا مانند دشمن به سلولهای ریوی حمله میکند، به خبرنگار مهر، گفت: همه علائم بیماران به دلیل هجوم ویروس نیست بلکه افزایش تعداد تنفس، تنگی نفس و سرفه ای که در بسیاری از بیماران مشاهده میشود، باعث بر هم خوردن تعادل گازهای خونی میگردد.
این فیزیوتراپیست افزود: این عدم تعادل میتواند باعث ایجاد خستگی، گرفتگی و فعال شدن نقاط «تریگر پوینت» موسوم به نقاط ماشهای شود. از سوی دیگر به دلیل ایزوله شدن بیمار و کم تحرکی تنشهای اضطرابی در وی مشاهده میشود.
ارزانی ادامه داد: نوشیدن آب، تنفس هوای تازه و تحرک کافی، سه اصل مهم در مدیریت شرایط تنفسی این بیماران است.
وی به موضوع فیزیوتراپی بیماران کرونا اشاره کرد و افزود: در بیماران مبتلا به کرونا از جهات مختلف فیزیوتراپی میتواند سودمند باشد. انجام فیزیوتراپی تنفسی و تمرین درمانی موجب تقویت عضلات تنفسی، بهبود ظرفیت تنفسی و افزایش کیفیت زندگی بیمار میشود.
ارزانی ادامه داد: از جمله توصیههای فیزیوتراپی مناسب برای بیماران تمرینات تنفس لب غنچهای، تنفس دیافراگمی، چرخه فعال تنفسی، آموزش وضعیت قامتی صحیح، تمرینات هوازی، تمرین با وسایل فیزیوتراپی تنفسی مانند اسپیرومتر تشویقی، اکاپلا، کورنت، آموزش بهداشت سرفه و…، است.
عضو هیأت مدیره انجمن علمی فیزیوتراپی ایران، افزود: شدت سختی تمرینات باید متناسب با وضعیت بالینی بیمار، متوسط و کمتر از آن باشد.
در صورتی که فرد تب بالای ۳۸ درجه دارد، علائم بیماری او شدید است.
وی گفت: اگر به تازگی علائم در وی بروز کرده است (کمتر از ۳ روز)، فشار خون بالاتر (۱۴۰ / ۹۰) یا پایینتر (۶۰ / ۹۰) از حد طبیعی دارد، یا ضربان قلب بالای ۱۰۰ بار در دقیقه دارد تمرینات تنفسی و تمرین درمانی بدنی بدون آموزش و نظارت فیزیوتراپیست به هیچ وجه توصیه نمیشود.
این فیزیوتراپیست افزود: همچنین اگر فرد حین تمرینات احساس تنگی نفس زیاد، تهوع، سرگیجه، سبکی سر یا تاری دید و تپش قلب داشت، میبایست تمرینات را بلافاصله قطع نماید. فعالیت فیزیکی در حد سبک تا متوسط بسیار مفید است.
وی ادامه داد: ارزیابی دقیق فیزیوتراپیست به صورت حضوری یا از راه دور و مجازی در تعیین و ادامه نوع برنامه فیزیوتراپی تنفسی، نقش اساسی دارد.
ارزانی، به انجام چند تمرین ساده که در منزل و بستر بیمار قابل انجام است، اشاره کرد و گفت: تمرین تحرک قفسه سینه و ستون فقرات. در این تمرین بیمار دستها را پشت سر قلاب میکند تا ریههای او باز شود، سپس به طرفین و جلو و عقب خم میشود این جابه جایی ها به تحرک دندهها، ستون فقرات و خروج ترشحات احتمالی کمک میکند.
وی تاکید کرد: حین این جابه جایی ها اضافه کردن تنفس صحیح با سرعت و حجم بهتر به بهبود علائم کمک میکند.
عضو هیأت مدیره انجمن علمی فیزیوتراپی ایران، ادامه داد: تمرین دم اضافی. راحت بنشینید یک نفس عمیق از بینی بکشید، نفس را چند ثانیه حبس کنید سپس یک دم کوتاه دیگر انجام دهید بعد از این کار یک بازدم طولانی و آرام داشته باشید. در صورتی که احساس سرفه کردید حتماً یک دستمال کاغذی یا آرنج را جلوی دهان بگیرید و بعد از سرفه دستمال کاغذی را دور بیندازید.
وی افزود: تمرین پیشرفته دیگر تکنیک ۸-۷-۴ است. در این تمرین تا ۴ شماره از بینی دم کنید، سپس ۷ شماره آن را نگه دارید بعد از آن تا ۸ شماره بازدم آرام انجام دهید. این کار را حداقل ۵ تا ۷ بار تکرار کنید انجام این تکنیک به کاهش ضربان قلب و استرس نیز کمک میکند.
ارزانی، به تنفس لب غنچهای اشاره کرد و گفت: هدف از انجام این تمرین استفاده بهینه از ریه و طبیعی کردن سرعت تنفس است. به آرامی از طریق بینی هوا را به داخل ریه بکشید، سپس در مرحله بعد لبها را به صورت غنچه در آورده و از طریق مرکز لب بازدم را به آرامی انجام دهید. بازدم باید مثل زمان فوت کردن شمع حالت دمیدن داشته باشد و به آرامی ادامه یابد. زمان بازدم باید دو برابر دم باشد مثلاً ۴ تا ۶ ثانیه به ۲ تا ۳ ثانیه. این تمرین تنفسی را حداقل ۳ بار در طی روز انجام دهید.
وی ادامه داد: علاوه بر خواب شبانه مناسب و تنفس هوای تازه، ورزش از جمله ورزش هوازی میتواند سیستم ایمنی را بهبود ببخشد. اما ورزش خیلی زیاد نیز میتواند اثر عکس داشته و افراد را در معرض بیماری بیشتر قرار دهد.
مسئول کمیته علمی انجمن فیزیوتراپی ایران، گفت: در بیماران با علائم خفیف تمرینات هوازی ۳۰ دقیقه سه نوبت در هفته، تمرینات کششی و دامنه حرکتی روزی دو بار بین ۱۵ تا ۴۵ دقیقه توصیه میشود. تمرینات هوازی میتواند شامل راه رفتن، قدم زدن تند یا راه رفتن روی تردمیل باشد شدت تمرینات باید متوسط باشد در هنگام خستگی یا داشتن علائم بیماری احتیاط کنید.